Glober wil de wereld veroveren

Op 28 juni om 20 uur wordt in het Internationaal Perscentrum Vlaanderen aan de Grote Markt in Antwerpen het Glober-project van de Antwerpse kunstenaar Koen Huysmans voorgesteld. Het Glober-project vormt een onderdeel van de tweemaandelijkse tentoonstellingscyclus van het online kunstplatform Anina.be (Antwerp Internet Art), dat inmiddels aan zijn vijfde editie toe is.



Kunstenaar Koen Huysmans ontwierp voor zijn project een Glober-figuurtje, een mannetje waarvan de artiest hoopt dat het de hele wereld zal omzwerven. Glober is een figuur in kunststof, waarvan verscheidene exemplaren – in diverse kleuren – werden vervaardigd. Het is de bedoeling dat toeristen een exemplaar meenemen op hun vakantiereis en onderweg of op hun bestemming een foto nemen van Glober in dat toeristisch kader.

De foto’s worden vervolgens doorgestuurd naar de kunstenaar, die de verzamelde beelden op het internet zal plaatsen en op die manier een online expositie zal creëren. De tentoonstelling loopt tegelijkertijd op de websites www.anina.be en www.glober.be. Op de opening van de tentoonstelling in het Internationaal Perscentrum Vlaanderen wordt de hele Glober-familie aan de wereld voorgesteld.

Elk Glober-beeldje krijgt ook een eigen paspoort, waardoor elk exemplaar uniek wordt, met bovendien een eigen kleur en een eigen voornaam. Op een forum verzamelt de kunstenaar ook reisverhalen en leuke tips. Koen Huysmans was in het verleden vooral actief als kunstschilder en startte samen met Bart Bourdiaudhy het collectief Antwerpse schildersatelier Coat03 op. Autodidact Koen Huysmans start in september dit jaar een opleiding aan de Antwerpse Academie.

De officiële voorstelling van de Glober-familie wordt muzikaal opgeluisterd door de Antwerpse band Nudex, die ook voor muziek heeft gezorgd op www.glober.be. Tijdens de opening zal Koen D’Hondt van Nudex het Glober-nummer in een aangepaste akoestische versie brengen. Nudex neemt op zijn toernee ook een Glober, speciaal voor de band ontworpen, mee.

Anina.be (Antwerp Internet Art) is een online kunstplatform dat elke twee maanden aan een kunstenaar de kans biedt om een digitaal kunstproject uit te werken. Daarbij wordt aandacht besteed aan een brede waaier van kunstuitingen, gaande van computergrafiek, fotografie, video en geluidskunst tot interactieve media. De projecten moeten wel speciaal voor het internet zijn ontworpen. De deelnemende kunstenaars kunnen zowel uit binnenland en buitenland komen.

Smak start nieuw stadsproject

Het Stedelijk Museum voor Actuele Kunst Gent (SMAK) pakt in de zomer van 2011 uit met een opvolger van ‘Chambre d’Amis’ en ‘Over the Edges’, twee projecten van toenmalig directeur Jan Hoet. Zijn opvolger Philippe Van Cauteren tekent met ‘Track’ een wandelparcours van tien kilometer uit tussen de stations Gent Sint-Pieters en Gent Dampoort. Aan het project werken vijftig kunstenaars mee.

Philippe Van Cauteren werd in de lente van 2005 aangesteld als nieuwe directeur van het SMAK. Hij maakte toen al meteen gewag van een nieuw stadsproject voor Gent. Die plannen hebben inmiddels een definitieve vorm gekregen. Als datum werd de zomer van 2011 uitgekozen. Track wordt de logische opvolger van ‘Chambres d'Amis’ (1986) en ‘Over the Edges’ (2000), twee tentoonstellingen van Jan Hoet die over de hele stad uitwaaierden.

Philippe Van Cauteren benadrukt dat de zomer van 2011 een bijzonder krappe deadline is. Om een project van dergelijke omvang neer te zetten, is er volgens hem immers een lange voorbereidingsperiode nodig. Er wordt aan vijftig kunstenaars gevraagd om nieuwe werken te creëren voor het evenement. Bovendien heeft het SMAK voor de praktische uitwerking ervan een organisatie nodig die naast die van het museum zelf kan draaien.

Chambres d'Amis situeerde zich in privéwoningen, terwijl ‘Over the Edges’ de Gentse binnenstad als museaal decor gebruikte. Track stippelt daarentegen een wandeling van ongeveer tien kilometer uit doorheen de hele stad. Het wordt volgens Van Cauteren dan ook een confrontatie met het sociale en culturele landschap van de stad, waarbij men letterlijk een sociologische doorsnede voorgeschoteld krijgt, aangezien verschillende wijken erbij betrokken zijn.

Verschillende van de gecreëerde kunstwerken zullen ook blijvend geïntegreerd worden in de publieke ruimte, onder meer in het Sint-Pietersstation.

Museumarchitectuur bij Extra City

In Extra City in Antwerpen loopt van 29 juni tot 23 september de tentoonstelling ‘Beginners en Begetters’ van Wouter Davidts, architect en auteur van 'Bouwen voor de kunst?' Het vertrekpunt van de tentoonstelling is een ongerealiseerd project voor een kunstmuseum in Antwerpen door de Belgische architect François Jamagne uit 1955, gepubliceerd in het legendarische boek 'Megastructure - Urban Futures of the Recent Past van de Britse architectuurhistoricus en -criticus Reyner Banham.

“Dit obscure, maar in Banham's woorden opmerkelijk vooruitziend project van Jamagne is slechts één van de vele ontwerpen waarmee architecten, museumdirecteurs en beleidsmakers hoopten tegemoet te komen aan de ontbrekende infrastructuur voor de instellingen en musea van hedendaagse kunst in het naoorlogs Vlaanderen,” aldus de organisatoren. “De drie belangrijkste musea in Antwerpen, Gent en Oostende kregen pas in de jaren tachtig hun eigen behuizing.”

Daardoor bezitten de drie musea volgens de organisatoren van de tentoonstelling alledrie een omstandige voorgeschiedenis van niet-gebouwde projecten en plannen. “Omwille van de meest uiteenlopende redenen is het gros ervan fictief en onbekend voor het publiek gebleven,” wordt er opgemerkt. Aan de hand van een historische cartografie van deze diverse vaak projecten uit het recente verleden wil de tentoonstelling een gesprek over de toekomstige rol en betekenis van architectuur in het Vlaamse landschap van kunstinstellingen voeren.”

Beaufort-kunstwerk Jean Bilquin gered

Vlaamse Agentschap voor Maritieme Dienstverlening en Kust (MDK) heeft het kunstwerk ‘Zoals de man die boot zag, in de lucht’ van de Gentse kunstenaar Jean Bilquin verworven. Het kunstwerk vormde een onderdeel van de Kunsttriënnale Beaufort van vorig jaar en stond ter hoogte van de vloedlijn in Zeebrugge. Oorspronkelijk zou het kunstwerk weer vernietigd worden. Het Beaufort-park omvat nu zeven overgebleven werken.

Het werk van Jean Bilquin stond op grond van het Vlaams Agentschap voor Maritieme Dienstverlening en Kust. Het kunstwerk stelt een boot voor met menselijke silhouetten, gedragen door een reusachtige betonnen schraag en vormde op die manier als het ware een monumentale toegangspoort tot de Noordzee, gadegeslagen door een mysterieuze figuur. Door de toewijzing aan het MDK wordt het werk van de vernietiging gered.

Met deze schenking krijgt het Beaufort-beeldenpark aan de kust geleidelijk aan vaste vorm. Het omvat nu vijf werken uit 2003 en twee uit 2006 die al dan niet op hun oorspronkelijke plaats zijn blijven staan. Het gaat om 'Christophorus ' van Gerard Lentink in De Panne, 'Acqua Scivolo’ van Anne en Patrick Poirrier in Oostduinkerke, 'Searching for Utopia’van Jan Fabre in Nieuwpoort, 'Caterpillar 5Bis' van Wim Delvoye Middelkerke, 'Ik, James Ensor' van Daniel Spoerri in Oostende, 'Baby's' van David Cerny in Blankenberge en 'Zoals de man die boot zag, in de lucht' van Jean Bilguin in Zeebrugge.

Vorst mikt op intiemere concerten

Het concertcomplex Vorst Nationaal beschikt voortaan ook over een nieuwe, kleine zaal. Deze nieuwe zaal – de Vorst Club - is een aanvulling op de bestaande grote ruimte en wil vooral publiek aantrekken voor intiemere concerten. Door de nieuwe zaal wordt de programmering van Vorst Nationaal naar eigen zeggen aangevuld met concerten die anders geen plaats zouden vinden binnen het Brusselse concertcircuit.

Vorst Nationaal heeft een totale capaciteit van 8.000 toeschouwers. Brussel heeft volgens de uitbaters van het concertcomplex echter te kampen met een nijpend gebrek aan een concertzaal met middelgrote capaciteit. Die leemte zou nu moeten opgevuld zijn met Vorst Club, een zaal waar artiest en publiek dichter bij elkaar staan. Vorst Club biedt plaats aan 3.800 tot 4.500 aanwezigen.

Het de nieuwe zal wil Vorst Nationaal vooral muziekgenres en groepen programmeren die op dit ogenblik in het Brusselse geen plaats vonden. Daarbij wordt onder meer gedacht aan artiesten uit meer gespecialiseerde genres zoals jazz, blues of world, maar ook aan beginnende rockgroepen die een eerste stap naar het grote publiek wagen of gerenommeerde rocksterren die kiezen voor intimistische concerten.

Poëzie uit Guantanamo Bay

In augustus verschijnt in Amerika een bundel met 22 gedichten die geschreven zijn door zeventien gedetineerden op Guantanamo Bay. De oorspronkelijk in het Arabisch geschreven gedichten zijn verzameld door Marc Falkoff, de advocaat van zeventien Jemenieten in het beruchte gevangenkamp. Het Amerikaanse ministerie van defensie hield de teksten jarenlang achter uit angst dat ze berichten voor terroristen bevatten.

Marc Falkoff heeft naar eigen zeggen een passie voor literatuur en vond in de zomer van 2005 een gedicht in de post die gevangenen hun raadsman mogen sturen. Enkele weken later stuurde een andere gevangene hem het gedicht 'De schreeuw van de dood'. Daardoor raakte de interesse van Falkoff gewekt. Beide gedichten zijn trouwens niet in de bloemlezing te vinden, want ze kwamen niet door de militaire censuur.

Een groot gedeelte van de bloemlezing ‘Gedichten van Guantanamo: de gevangenen spreken’ is van religieuze aard. In andere gedichten wordt dreigend uitgehaald naar de regering van de Amerikaanse president George W. Bush. De dichtbundel wordt op de markt gebracht door het uitgevershuis van de Universiteit van Iowa. In Guantanamo Bay zitten op dit ogenblik nog ongeveer 380 gevangenen vast.

Will Tura centraal op Gulden Ontsporing

Brussel viert het Feest van de Vlaamse Gemeenschap op 11 juli ook dit jaar met de Gulden Ontsporing, een feest in het hart van de hoofdstad. In de aanloop naar dat feest kan het publiek zich al opwarmen met Carrousel, een cultureel evenement dat van 29 juni tot en met 10 juli plaatsvindt. De organisatie van beide evenementen is in handen van Onthaal en Promotie Brussel (OPB).

De Gulden Ontsporing programmeert internationaal straattheater, muziek, stadsverkenningen en literaire ontmoetingen. Dit jaar is er ook een speciaal kinderprogramma. Tijdens het slotfeest op de Grote Markt staat Will Tura centraal. Hij zal samen met zijn gasten Toots Thielemans, Stijn Meuris (Monza), ReBorn, Marie Daulne (Zap Mama), Willy Willy en Udo voor een muzikaal spektakel zorgen.

Tijdens Carrousel presenteren culturele instellingen twee weken lang een gevarieerd programma met theater, muziek, tentoonstellingen en stadsverkenningen. Van 9 tot en met 11 juli wordt het Spanjeplein ingepalmd door Circus Rasposo, dat een poëtische circusshow brengt. Meer informatie over het totale programma van Carrousel en de Gulden Ontsporing kan teruggevonden worden op de website www.carrousel2007.be.

De Gulden Ontsporing zal door de commerciële zender VTM rechtstreeks worden uitgezonden. Vlaams minister van cultuur Bert Anciaux betaalt VTM daarvoor een bedrag van 25.000 euro. VRT kiest op 11 juli voor een eigen programma vanuit Antwerpen. Volgens Carl Decaluwé, mediaspialist van de CD&V, speelt Anciaux spelletjes achter de rug van minister van media Geert Bourgeois, die niet kan ingrijpen in de VRT-programmatie.

Decaluwé stelt dan ook voor om de Gulden Ontsporing op de evenementenlijst te plaatsen. Die evenementen moeten verplicht en gratis op het open televisienet worden uitgezonden. Het gaat vooral om grote sportevenementen, waarbij men wil vermijden dat betaalzenders deze activiteiten inpikken. Ook de Koningin Elisabethwedstrijd staat op de Vlaamse evenementenlijst.

Geen laureaat voor Belgische Schilderkunst

De grote Prijs Jonge Belgische Schilderkunst wordt dit jaar niet toegekend. Er waren zeven nominaties, maar de jury besliste unaniem dat niemand de prijs heeft verdiend. Daarbij werd opgemerkt dat men de lat hoog wil blijven leggen en dat er dit jaar niemand bovenuit stak. Er werden wel drie kleinere prijzen toegekend aan Mira Sanders, Pieter Vermeersch en Cédric Noël.

Paul Dujardin, directeur van Bozar, had het over een moedige jurybeslissing. Volgens hem is de prijs veel meer dan alleen maar een geldsom van 25.000 euro. Dujardin benadrukte dat de kunstenaars er niet zomaar mogen vanuit gaan langs de kassa te zullen passeren. De geldprijs wordt nu in een fonds gestopt. Voor Sanders, Vermeersch en Noël was er een prijs van 12.500 euro.

Bij de jury werden ruim 250 dossiers ingediend voor de Prijs Jonge Belgische Schilderkunst. Daaruit werden Sarah Vanagt, Virginie Bailly, Gabriel Lester, Mira Sanders, Pieter Vermeersch, Cédric Noël en Koenraad Dedobbeleer. Het zijn allemaal namen die in de Belgische kunstwereld al lang bekend zijn. Verrassingen werden dus niet verwacht, maar toch werd Dedobbeleer als voornaamste kandidaat naar voor geschoven.

De tentoonstelling rond de ‘Prijs Jonge Belgische Schilderkunst’ kan nog tot 9 september bezocht worden in het Paleis voor Schone Kunsten aan de Ravensteinstraat 23 in Brussel. Meer informatie kan bekomen worden op de website www.bozar.be.

Franse muziek in Laus Polyphoniae

Laus Polyphoniae, het zomerluik van het Festival van Vlaanderen-Antwerpen, staat dit jaar in het teken van de Franse polyfonie tussen 1200 en 1600, een periode waarin de Franse muziek grotendeels het Europese muziekleven beheerste. Centraal daarbij staat het Ensemble Clément Janequin, onder leiding van Dominique Visse. Andere gasten van dit jaar zijn onder meer het Egidius Kwartet en het Huelgas Ensemble.

Sinds 1994 wordt tijdens de laatste weken van augustus in Antwerpen Laus Polyphoniae, een festival rond oud muziek en polyfonie, georganiseerd. Elk jaar staat daarbij een thema of componist centraal in het programma en wordt een ensemble in residentie in de kijker gezet dat rond het jaarthema meerdere concerten presenteert. Dit jaar staat Laus Polyphoniae in het teken van het Ensemble Clément Janequin onder leiding van Dominique Visse.

Dominique Visse begon zijn zangcarrière op elfjarige leeftijd in het kathedraalkoor van de Notre Dame in Parijs. In diezelfde periode begon hij ook orgel en fluit te studeren aan het conservatorium van Versailles. Hij ontmoette de grote contratenor Alfred Deller en ging bij hem in de leer. In 1978 richtte Visse het Ensemble Clément Janequin op en maakte met deze formatie een reeks opnames van Franse polyfone chansons uit de 16de eeuw.

Laus Polyphoniae vindt dit jaar plaats van 25 augustus tot 2 september. Het Ensemble Clément Janequin opent met de twaalfstemmige ‘Missa et ecce terrae motus’ van Antoine Brumel. Meer informatie over de concertreeks, waarbij onder meer ook nog het Egidius Kwartet en het Huelgas Ensemble optreden, kan verkregen worden op de website www.festivalvanvlaanderen.be. De concerten vinden plaats in Amuz, het Elzenveld of de Carolus Borromeuskerk. (DW)

Atlas bekijkt Antwerpse taalverschillen

Tot 7 december loopt in het Atlas-gebouw in Antwerpen ‘Met Andere Woorden’, een tentoonstelling over taal. De tentoonstelling wil het verhaal vertellen van onze omgang met het Nederlands en de andere talen die we spreken. Daarbij wordt uitgegaan van het gegeven dat talloze anderstalige Vlamingen elke dag weer moeten worstelen met het Nederlands en hoe taalverschil een bron van wrevel en frustraties wordt.

“Taalverwerving is belangrijk voor inburgering,” stellen de organisatoren van de tentoonstelling. “Dat is een huizenhoog cliché, maar weinigen weten wat dit in realiteit betekent. Zo moeten tienduizenden anderstalige Vlamingen elke dag opnieuw worstelen met het Nederlands. Nederlandstalige Vlamingen hebben daar weinig weet van en hebben er ook niet noodzakelijk veel begrip voor.”

De organisatoren merken op dat taal in Antwerpen een bron van frustraties, spanningen en wederzijdse wrevels is. “Het is een obstakel voor het samenleven en een politiek correct taboe,” voeren ze aan. “Tegelijk is onze meertaligheid onze rijkdom.” Tijdens de tentoonstelling wordt onder meer dan ook gekeken hoe de andere talen die in Antwerpen gesproken worden, het Nederlands beïnvloeden.

De tentoonstelling besteedt aandacht aan het Marovlaams en jongerentaal, de gelijkenissen tussen talen, tongbrekers en onomatopeeën, emoticons en liekes, de witte spelling, het dubbelpunt en keskejevoe. ‘Met Andere Woorden’ wil geen evenement zijn met saaie statistieken of wetenschappelijke benadringen, maar wel een geheel van getuigenissen, grappige montages, taalopdrachten en –spelletjes.

Op twaalf flatscreens vertellen Vlamingen van alle mogelijke herkomsten over het Nederlands en de andere talen die ze spreken. De tentoonstelling toont ook een reportage in over meertalige gezinnen, over Bulgaarse call-center-medewerkers die Vlaamse dialecten leren, en een montage met tongbrekers in alle mogelijke talen. In de dialectenkamer kan men ook proeven van het Tongerse, Aalsterse en Leuvense dialect.

De tentoonstelling loopt tot 7 december in het Atlas-gebouw aan de Carnotstraat 110 in Antwerpen en vanaf 13 december in de stadsbibliotheek Permeke. Daarnaast zijn er nog talrijke randactiviteiten voorzien. Daarover kan men meer informatie vinden op de website www.antwerpen.be/atlas. Er werd ook een filmpje geplaatst op YouTube.

Ornette Coleman op Jazz Middelheim

Na meer dan tien jaar is free jazz-legende Ornette Coleman (77) terug in België. Hij vormt één van de hoofdattracties van de affiche van de 26ste editie van Jazz Middelheim, dat van woensdag 15 tot en met zondag 19 augustus in het Antwerpse Park Den Brandt wordt georganiseerd. Daarnaast slaagden de organisatoren ook enkele andere grote namen, zoals Dianne Reeves, te strikken, naast Belgisch talent zoals Bert Joris en Jef Neve.

De nieuwe editie van Jazz Middelheim opent op woensdag 15 augustus met een 'Vrouwendag Moederdag', met Tineke Postma, Tania Maria en Myriam Alter de Amerikaanse jazzcoryfee Dianne Reeves als orgelpunt. Op donderdag 16 augustus spelen Le Monde de Kôta, Mâäk's Spirit & Misha Mengelberg en het Brussels Jazz Orchestra & Lee Konitz als afsluiter van de dag.

Vrijdag 17 augustus staat in het teken van Toots Thielemans met om 21 uur de Toots Birthday Party en verder Buscemi en de Brisky Big Band Op zaterdag 18 augustus spelen Nils Wogram, het Eric Legnini Trio, Dez Mona en de Matthew Herbert Big Band. Zondag wordt het festival afgesloten met het Jef Neve Trio, Nicolas Tys, het Bert Joris Quartet en het Ornette Coleman Quartet.

De Antwerpse schepen van cultuur Philip Heylen kondigde bij de voorstelling het programma aan dat hij de jazz actiever wil steunen. Muzikanten en organisatoren worden volgens hem tegenwoordig verplicht om soms wel erg breed te gaan om toch maar een groot publiek te kunnen bereiken. Daarom denkt hij aan initiatieven om de echte jazz beter in de kijker te zetten, eventueel door een jazzronde in de wijken tijdens het jaar dat er geen Jazz Middelheim plaatsvindt.

Orange Broadband Prize voor Chimamanda Adichie

De Nigeriaanse schrijfster Chimamanda Ngozi Adichie heeft voor ‘Half of a yellow sun’, haar tweede roman, de Orange Prize gekregen. Ze is de jongste en tevens de eerste Afrikaanse schrijfster die met de prijs bekroond wordt. De Orange Broadband Prize gaat elk jaar naar een vrouwelijke auteur die in het Engels schrijft en wiens werk in Groot-Brittannië werd gepubliceerd.

De 29-jarige Adichie werd ook vooraf al beschouwd als de grootste kanshebber op de Orange Broadband Prize. Juryvoorzitster Muriel Gray benadrukte bijzonder onder de indruk gekomen te zijn van de kracht, ambitie en het talent van Chimamanda Ngozi Adichie. Aan de prijs is een geldsom van 30.000 pond verbonden. Onder de kandidaten bevonden zich vrouwen uit onder meer Groot-Brittannië, China, India en de Verenigde Staten.

De roman van Adichie speelt zich af in de jaren zestig tijdens de burgeroorlog in Biafra. Het boek beschrijft Afrika, de morele verplichtingen, de etnische loyaliteit, klassen en rassen en de manier waarop liefde in zo'n context een bron van problemen kan zijn. De Orange Broadband Prize voor beloftevolle nieuwe schrijfsters ging naar de Canadese Karen Connely voor haar roman ‘The Lizard Cage’ over politieke gevangenen in Birma.

Zomer van Antwerpen staat voor dertiende editie

De Zomer van Antwerpen moet het dit jaar stellen zonder het Franse theatergezelschap Royal De Luxe, dat vorig jaar ophef maakte met zijn optocht van de sultan, de olifant en het prinsesje door de Antwerpse straten. Toch hopen de organisatoren dit jaar vele bezoekers te kunnen lokken, vooral door een grotere verankering met de Antwerpse districten. In totaal zijn er 16 evenementen voorzien op 26 verschillende locaties.

Vorig jaar kreeg de Zomer van Antwerpen bijna 800.000 bezoekers, onder meer dankzij Royal De Luxe. Toch hoopt men dit jaar op grote belangstelling. Het programma is volgens de organisatoren even gevarieerd als de voorgaande edities, met onder meer muziek uit de vier windstreken, thematische openluchtfilms en zonsondergangen aan de Scheldekaaien. Ook een bezoek aan de gratis Zomerbar en strand aan de Rijnkaai staan dit jaar op het programma.

Wie toch nog eens wil proeven van de olifant van Royal De Luxe, kan vanaf 16 juni op het Sint-Jansplein een fototentoonstelling over de tocht van het Franse theatergezelschap door Antwerpen bewonderen. Daarnaast zijn er voor de toneelliefhebbers voorstellingen voorzien op opmerkelijke locaties, zoals het Vlinderpaleis, het Centraal Station en het winkelcentrum Den Tir op Het Kiel.

De ‘Zomer van Antwerpen ‘is een organisatie van de vereniging Antwerpen Open, de stad Antwerpen en het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap. Het initiatief groeide uit het zomerprogramma van ‘Antwerpen 93, culturele hoofdstad van Europa’. De ticketverkoop voor betalende evenementen start op 16 juli aan de balie van Antwerpen Open Ticketing (AOT)in de KBC-toren.

Het volledige programma van de Zomer van Antwerpen kan geraadpleegd worden op de website www.zva.be. (DW)

MuHKA viert Jubilee-zomer

Het Museum voor Hedendaagse Kunst Antwerpen (MuHKA) viert zijn twintigste verjaardag. Dat gebeurt met het Jubilee-project, een reeks tentoonstellingen waarin tijdens de zomer telkens een ander aspect van de collectie belicht wordt. Jubilee wordt geopend met de tentoonstelling ‘Een verhaal van het Beeld’, een selectie van Belgische kunstenaars uit de collecties van het MuHKA en het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen (KMSKA).

“Deze presentatie fungeert als voorstudie voor een tentoonstellingsproject dat dit najaar in het gloednieuwe Institute for Contemporary Art in Singapore wordt voorgesteld,” benadrukt MuKHA-directeur Bart Debaere. “De tentoonstelling moet laten zien hoe klassieke en hedendaagse kunst een verbond aangaan.” De Antwerpse schepen van cultuur Philip Heylen had het daarbij over een artistiek verhaal van Rubens tot Tuymans.

“In de tentoonstelling wordt werk van Vlaamse hedendaagse kunstenaars uit de collectie van het MuHKA, zoals Luc Tuymans, David Claerbout en Francis Alijs gecombineerd met kunsthistorische meesterwerken uit de KMSKA-verzameling, zoals schilderijen van onder meer Antoon Van Dyck en David Teniers en ander innovatief Antwerps werk dat het begin markeert van het reproduceerbare beeld,” aldus Bart Debaere.

Zoals kunstenaars uit de Vlaamse regio van groot belang zijn voor inzicht in de beeldcultuur van dit ogenblik, waren Antwerpse kunstenaars in de zestiende en zeventiende eeuw volgens de MuHKA-directeur bepalend voor hun tijd. In Antwerpen ontstond immers in de zestiende eeuw, onder invloed van de kunstmarkt, een nieuw soort beeld, waarvoor opdrachtgever en omgeving niet langer bepalend waren.

“De grandeur van Rubens en een massale grafiekproductie waren daar uitingen van,” aldus nog Bart Debaere. “Men kan dus wel stellen dat de grondslag voor de massamedia gelegd werd met de kunstontwikkeling in Antwerpen in de zestiende en de zeventiende eeuw.” De tentoonstelling loopt vanaf volgend jaar in Singapore en kwam er op initiatief van de organisatie Singant, die de banden tussen Singapore en Antwerpen wil aantrekken.

In nauwe samenhang met ‘Een verhaal van het Beeld’ wordt in één van de MuHKA teruggeblikt op de dertigjarige geschiedenis van het tijdschrift Andere Sinema (AS), dat zich richtte op film, video, televisie, beeldende kunst en beeldcultuur in de brede zin en via een fusie met het Centrum voor Beeldcultuur onder de vleugels van het MuHKA terecht kwam. Er wordt ook een selectie van films vertoond. (DW/MAH)

Meer informatie over het Jubilee-project kan verkregen worden op de website www.muhka.be.

De beeldcultuur van Luc Tuymans

In samenwerking met het Museum van Hedendaagse Kunsten Antwerpen (MuHKA) organiseert het FotoMuseum op zijn bovenverdieping deze zomer een programma dat gewijd is aan de beeldcultuur. Tot 9 september loopt daar de tentoonstelling ‘I Don’t Get It’ van de Antwerpse hedendaagse kunstenaar Luc Tuymans. Daar toont Tuymans enkele minder bekende aspecten van zijn oeuvre.

Een belangrijk aspect van de tentoonstelling wordt vertegenwoordigd door een reeks polaroids, een belangrijk deel van het werk van Luc Tuymans en inmiddels door de kunstenaar geschonken aan het MuHKA. Het is echter meer dan een tentoonstelling van beelden. Die polaroids waren voor de kunstenaar immers een belangrijke stap in het proces dat voorafgaat aan de creatie van zijn schilderijen.

Luc Tuymans spreekt in verband met zijn schilderijen al eens over authentieke vervalsingen. Hij bedoelt daarmee dat ze niet zomaar uit de lucht komen vallen, maar schatplichtig zijn aan bestaande beelden. “Originele creatie is niet mogelijk, want alles is al eens door anderen gemaakt,” aldus de Antwerpse kunstenaar. Tuymans zegt dan ook allerlei documentatie als uitgangspunt te nemen voor zijn werk en te herinterpreteren.

Ook kan de bezoeker de zelden vertoonde videofilm 'Feu d'Artifice' bekijken, een weergave van een performance met tableaux vivants uit de vroege jaren tachtig. Daarnaast omvat de tentoonstelling ook zeefdrukken en lithografieën, boeken, teksten, ontwerpen voor hemden en opnames van muurschilderingen die ondertussen weer zijn verdwenen. In het kader van deze tentoonstelling heeft Luc Tuymans ook de gelijknamige publicatie uitgebracht.

In ‘I Don’t Get It’ kan ook een bezoek gebracht worden aan de inmiddels beruchte rookkamer die Tuymans heeft geïnstalleerd. De Antwerpse kunstenaar voert immers aan dat het roken een essentieel onderdeel van zijn werk is, terwijl het steeds meer uit onze cultuur wordt verbannen. Meer informatie over de tentoonstelling kan verkregen worden op de website www.fotomuseum.be.

Een blik op de analoge bioscoop

Nog tot 26 juni loopt in het FotoMuseum Antwerpen een tentoonstelling van de Brusselse fotograaf Jean-Paul Deridder (44). Onderwerp van zijn werk is de bioscoop van de voorbije decennia, die samen met de analoge filmtechnieken naar de geschiedenisboeken verwezen dreigt te worden. De fotograaf besteedt daarbij ook uitgebreid aandacht achter de filmoperateur.

De omschakeling van analoge naar digitale filmprojectie is brandend actueel. Jean-Paul Deridder fotografeerde daarom de filmoperateurs die hij sinds 2002 in oude en nieuwe filmzalen in het Rijnland en in Belgische steden opzoekt. Zijn documentair project vormt een visueel onderzoek van de wereld van de cinema en een monumentaal portret van de mensen die letterlijk het hele filmgebeuren mogelijk maken maar zelf nooit in de schijnwerpers staan.

Het project van Jean-Paul Deridder onthult een andere geschiedenis van de film, gezien vanuit het standpunt van de operateur. “Ik verzamelde portretten als fragmenten uit het filmgebeuren - net zoals de operatoren vaak afgeknipte stukjes film verzamelen - om die weer aan elkaar te kleven tot een kleine filmgeschiedenis,” benadrukt de fotograaf. Het project werd mee mogelijk gemaakt door een FotoMuseum Opdracht.

Bij de tentoonstelling verschijnt ook een begeleidende publicatie, uitgegeven door Thomas Zander Galerie uit Keulen. Het boek kost 40 euro en is verkrijgbaar in de museumshop van het FotoMuseum. Naar aanleiding van de tentoonstelling worden er tevens twee edities met een gelimiteerde oplage van Jean-Paul Deridder aangeboden in de shop aan een prijs van 380 euro.

Nog in het FotoMuseum kan men terecht voor de tentoonstelling ‘Mexicaans Dagboek’ van Hélène Robbe. Zij brengt een intieme visie van het Midden-Amerikaanse land, waar ze twintig jaar geleden antropologie studeerde en waarmee ze sindsdien een sterke band heeft. De tentoonstelling werd ondergebracht in de bibliotheek van het FotoMuseum en kan gratis bezocht worden.

Meer informatie is verkrijgbaar op de website www.fotomuseum.be.

Gigantische sculpturen in Middelheimpark

In het Middelheimpark in Antwerpen loopt tot 28 oktober een opmerkelijke tentoonstelling van de controversiële Amerikaanse kunstenaar Paul McCarthy. De specifieke aard van het Middelheimpark als openluchtmuseum biedt de gelegenheid om voor het eerst – een wereldwijde primeur – een hele groep van de grote opblaasbare sculpturen te tonen die McCarthy in zijn carrière heeft gemaakt.

De werken onderscheiden zich van de rest van het oeuvre van McCarthy, in de eerste plaats omdat er op een andere schaal gewerkt wordt. De opblaasbare sculpturen zijn enorm. Dat maakt dat ze ook in een andere context functioneren. “Buiten de museumzalen moeten ze de dialoog aangaan met de dagdagelijkse, veranderlijke omgeving,” aldus de samenstellers van de tentoonstelling.

Inhoudelijk combineren de werken twee pistes die steeds opnieuw door McCarthy afgetast worden. In de Verenigde Staten is het, veel meer nog dan in Europa, gebruikelijk om opblaasbare figuren te gebruiken in reclame of bij de promotie van een evenement. Zoals hij dat doet met allerlei Disneyfiguren, heeft McCarthy zich ook dit bestaand fenomeen toegeëigend en letterlijk vervormd.

De idee voor de opblaasbare sculpturen vloeide bij McCarthy voort uit de performances, waarvoor hij een grote hoeveelheid rekwisieten gebruikte, zoals speelgoed en poppen. Als McCarthy tijdens zijn performances zijn hoofd op een tafel legde en opkeek naar een stuk speelgoed, lijkt dit immers een torenhoog ding. Dat perspectief inspireerde hem om op veel grotere schaal te gaan werken.

De onderzoeken die hij in het verleden al voerde naar ruimte, architectuur, lichaam en waarneming, kwamen hiermee in een heel nieuw licht te staan. In het Braempaviljoen zullen verschillende maquettes te zien zijn waarin deze transformatie gestalte krijgt. Stuk voor stuk zijn het bijzondere sculpturen waarin het denk- en werkproces van de kunstenaar te volgen zijn. (DW)

Tuymans-taxi’s toeren door Antwerpen

In de kunstgalerij V-editie aan de Waalse Kaai in Antwerpen loopt nog tot 30 juni de tentoonstelling Antwerp-Tax van Luc Tuymans. De kunstenaar maakte acht portretten van taxichauffeurs van de betrokken maatschappij. Daarvan werden ook stickers gemaakt die op acht taxivoertuigen werden geplakt, waardoor het werk van de kunstenaar overal in de stad opgemerkt kan worden.

Luc Tuymans geeft toe dat hij een bijzondere relatie heeft met het taxileven. Het is volgens hem een uniek vervoermiddel dat hij naar eigen zeggen drie tot vier keer per dag neemt. De Antwerpse kunstenaar zegt ook ontzettend veel sympathie te koesteren voor taxichauffeurs. Met het project wil hij deze mensen, die anderen helpen en toch grotendeels anoniem blijven, een gezicht geven.

Hij koos voor zijn project telkens vier chauffeurs uit de dagploeg en de nachtploeg van het Antwerpse taxibedrijf. “De chauffeurs rijden zo in gezelschap van een collega en dat kan een schaduwfiguur zijn die ze nooit zien en die de wagen heeft gebruikt terwijl zij sliepen,” stipt galerij-houder Roger Vandaele aan. “Met dit werk sluit Tuymans opnieuw naadloos aan bij de polsslag van de stad, waar er al jaren een boeiend beeldend straatkunstleven bestaat.”

Herman Selleslags in FotoMuseum

Tot 9 september loopt in het FotoMuseum Antwerpen een tentoonstelling met werk van de Antwerpse fotograaf Herman Selleslags. De tentoonstelling 'Archief 07' brengt daarbij een selectie van een tweehonderdtal werken uit het omvangrijke archief van Selleslags, die als freelance fotograaf voor diverse kranten en tijdschriften werkte en vooral bekendheid verwierf als huisfotograaf van het weekblad Humo.

De tentoonstelling toont dat de Antwerpse fotograaf thuis was in heel verschillende werelden. Naast foto's van rockgrootheden zoals Paul McCartney, Pete Townshend, Mick Jagger en The Ramones en bekende figuren zoals Gerard Reve, Jan Decleir en Julien Schoenaerts, omvat de tentoonstelling ook beeldopnames uit het gewone leven in de Antwerpse Seefhoek of de Brusselse Noordwijk.

Selleslags (69) heeft meer dan vijftig jaar fotografie achter de rug. De Antwerpse fotograaf stelde zelf de tentoonstelling samen. Daarbij zegt hij vooral voor het onderwerp gekozen te hebben, zonder een sterrenparade van beroemdheden te hebben willen maken. Bij de tentoonstelling hoort ook een boek, waarbij nog een andere selectie uit het bijzonder uitgebreide van werk werd gemaakt.

Herman Selleslags, wiens vader eveneens fotograaf was, kreeg in 1991 de Staatsprijs voor Beeldende Kunst van de Vlaamse Gemeenschap. Zijn archief omvat honderdduizenden negatieven en contactafdrukken en uitvergrotingen. Naast Humo waren ook kranten en tijdschriften zoals onder meer Vrij Nederland, Knack, Die Zeit en de Volkskrant opdrachtgevers van de Antwerpse fotograaf.

Meer informatie over de tentoonstelling is te verkrijgen op de website www.fotomuseum.be.